logowanie


matematyka » arytmetyka » działania na liczbach » mnożenie i dzielenie » rachunek pisemny

Rachunek pisemny - mnożenie

Mnożenie liczb jednocyfrowych nie przysparza większych problemów, wielocyfrowych także, pod warunkiem, że mamy kalkulator pod ręką. Musimy jednak poradzić sobie czasem w przypadku braku maszyny liczącej. Wtedy należy znać przepis na mnożenie liczb wielocyfrowych. Ten przepis to mnożenie liczb w tzw. "słupku". Dla początkującego ucznia nie jest wcale taki łatwy, bo instrukcja postępowania brzmi dość zawile i zanim dojdzie do wprawy, musi sporo poćwiczyć.

Oto przepis: podczas mnożenia liczb naturalnych podpisujemy jedności pod jednościami, dziesiątki pod dziesiątkami, setki pod setkami itd. Mnożymy ostatnią cyfrę drugiej liczby, kolejno przez cyfry pierwszej liczby, poruszając się od strony prawej do lewej, i traktując cyfrowe czynniki jak liczby jednocyfrowe. Tak powstały iloczyn zapisujemy w pierwszym wierszu. Dalej bierzemy kolejną cyfrę drugiego czynnika i znowu mnożymy przez cyfry pierwszego czynnika, poruszając się od strony prawej do lewej. Wynik zapisujemy przesunięty o jedną pozycję dalej w lewo niż poprzednim razem. Postępujemy w ten sposób do wyczerpania cyfr drugiego czynnika. Po zsumowaniu wyników cząstkowych uzyskujemy wynik mnożenia.

        6432
        · 57
       45024
     +32160 
      366624
     

W powyższym przykładzie najpierw siódemkę mnożyliśmy kolejno przez 2, 3, 4 i 6. Powstały wynik zapisany został w pierwszym wierszu. W drugiej kolejności piątkę mnożyliśmy ponownie przez 2, 3, 4 i 6, zapisując wynik z przesunięciem o jedną pozycję w lewo. Dwa cząstkowe wyniki zostały do siebie dodane, w wyniku czego otrzymaliśmy wynik mnożenia. Poniżej znajduje się narzędzie, które powinno pomóc w zrozumieniu schematu postępowania.


Pomnóż dwie liczby naturalne sposobem pisemnym.
Przykład poprawnie wprowadzanych danych: 5678 * 23





© 2023 math.edu.pl      kontakt